เทคนิคเปลี่ยนลิ้นหัวใจผ่านสายสวน (TAVI) และไบเพลน ลดความเจ็บปวดไร้แผลผ่าตัด

ปัญหาลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบ ทำให้การเปิดปิดของลิ้นหัวใจผิดปกติ ส่งผลให้เลือดไหลเวียนได้ไม่ดีหรือระบบไหลเวียนเลือดผิดปกติ หากปล่อยไว้หัวใจจะทำงานหนักขึ้น ผนังหัวใจหนาตัวและนำไปสู่ภาวะหัวใจวาย อาจนำมาซึ่งอันตรายต่อชีวิตได้ ผู้ป่วยลิ้นหัวใจตีบรุนแรงต้องได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัดซ่อมลิ้นหัวใจหรือในรายที่ไม่สามารถซ่อมได้ แพทย์อาจพิจารณาผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจเทียมซึ่งเป็นวิธีการผ่าตัดเปิดทรวงอกแบบมาตรฐาน แต่ในปัจจุบันมีเทคโนโลยีการเปลี่ยนลิ้นหัวใจผ่านสายสวนโดยไม่ต้องผ่าตัด หรือ TAVI (Transcatheter Aortic Valve Implantation) ซึ่งเป็นอีกทางเลือกหนึ่งเพื่อลดภาวะแทรกซ้อน ลดความเสี่ยงอันเกิดจากการผ่าตัด ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้รวดเร็ว

โรคลิ้นหัวใจตีบอันตรายแค่ไหน

ภาวะความผิดปกติของลิ้นหัวใจ ทั้งความเสื่อมตามอายุ มีไขมันหรือหินปูนเกาะ จนทำให้เกิดภาวะลิ้นหัวใจทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพจนเกิดภาวะลิ้นหัวใจตีบรุนแรง มักพบบ่อยในลิ้นหัวใจเอออร์ติก (aortic valve) ที่ทำหน้าที่กั้นระหว่างห้องล่างซ้ายและหลอดเลือดแดงใหญ่ โดยจะทำให้หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้เพียงพอ เมื่อลิ้นหัวใจตีบ หรือแคบลง ผลที่ตามมาคือ

1. เมื่อหัวใจบีบตัวแล้ว ลิ้นหัวใจไม่ยอมเปิด ทำให้มีเลือดออกมาน้อย ไม่พอเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และเมื่อมีแรงต้าน หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น ในระยะแรกหัวใจก็จะปรับให้หนาตัวขึ้นเพื่อสร้างแรงบีบให้ได้มากขึ้น แต่ความสามารถในการคลายตัวช้าลง ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการเหนื่อยง่าย หน้ามืดเป็นลมบ่อย และอ่อนแรง
2. เมื่อทิ้งไว้เป็นระยะเวลานานหัวใจที่หนามาก ๆ จะขาดความยืดหยุ่น บีบตัวได้ไม่ดี ซึ่งจะทำให้เกิดหัวใจล้มเหลวหรือหัวใจวายตามมา และอาจอันตรายต่อชีวิตได้

> กลับสารบัญ

เทคนิค TAVI รักษาลิ้นหัวใจตีบ โดยไม่ต้องผ่าตัด

การเปลี่ยนลิ้นหัวใจผ่านสายสวนโดยไม่ต้องผ่าตัด หรือ TAVI (Transcatheter Aortic Valve Implantation) หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า TAVR (Transcatheter Aortic Valve Replacement) เป็นการซ่อมแซมหรือเปลี่ยนลิ้นหัวใจเดิมที่เสื่อมสภาพหรือใช้การไม่ได้ ด้วยการใช้สายสวนผ่านหลอดเลือดแดงบริเวณขาหนีบ แล้วใช้ลิ้นหัวใจแบบเนื้อเยื่อยึดติดกับขดลวดพิเศษ ส่งขึ้นไปถึงตำแหน่งลิ้นหัวใจเอออร์ติกด้วยระบบท่อนำทาง จากนั้นปล่อยลิ้นหัวใจเทียมให้กางออกเพื่อทำหน้าที่แทนลิ้นหัวใจเดิม ซึ่งวิธีนี้ผู้ป่วยจะไม่มีแผลผ่าตัดที่บริเวณทรวงอกหรือใต้ราวนมเหมือนกับการผ่าตัดแบบมาตรฐาน โดยจะมีเพียงแผลที่บริเวณขาหนีบจากการใส่สายสวนเท่านั้น

> กลับสารบัญ

การทำ TAVI รักษาลิ้นหัวใจตีบเหมาะกับใคร

นอกจากอุปกรณ์รักษาขนาดเล็กแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่มีความสำคัญในงานรังสีร่วมรักษา คือ อุปกรณ์ทางรังสีต่างๆ ได้แก่

• ผู้ป่วยสูงอายุ โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุ 75 ปีขึ้นไป
• ผู้ที่มีสภาพร่างกายไม่เหมาะสมต่อการผ่าตัด หรือมีปัจจัยเสี่ยงสูงจากการผ่าตัด โดยการพิจารณาของแพทย์
• ผู้ป่วยที่มีลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบรุนแรง
• ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคปอด มีภาวะหลอดเลือดแดงเอออร์ตาแข็ง หรือเคยผ่าตัดหัวใจมาก่อน
• เป็นผู้ที่ไม่ได้อยู่ในภาวะของโรคมะเร็งระยะลุกลาม

> กลับสารบัญ

ข้อดีของการทำ TAVI รักษาลิ้นหัวใจตีบ

• ลดความเสี่ยง และภาวะแทรกซ้อนทีเกิดจากการผ่าตัด
• แผลมีขนาดเล็ก ไม่มีแผลที่หน้าอก
• เจ็บน้อย ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็ว
• ไม่ต้องดมยาสลบ
• ลดอัตราการเข้านอนโรงพยาบาลซ้ำ
• ผลของการรักษาได้ผลดีเหมือนการผ่าตัดหัวใจแบบมาตรฐาน
• ส่งผลดีต่อผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีโรคประจำตัวที่อาจจะไม่สามารถทนต่อการผ่าตัดใหญ่ต่อเนื่องหลายชั่วโมงได้

> กลับสารบัญ

เตรียมตัวก่อนทำ TAVI

• ผู้ป่วยจะได้รับการตรวจร่างกายและซักประวัติโดยละเอียด และประเมินความรุนแรงของภาวะลิ้นหัวใจตีบ เช่น การตรวจเลือด เอกซเรย์
• ประเมินความพร้อมของร่างกายในการเข้ารับการรักษาด้วยวิธี TAVI
• แพทย์จะสอบถามถึงยา อาหารเสริม วิตามิน หรือสมุนไพรที่กำลังใช้อยู่ ผู้ป่วยจึงควรเตรียมยาดังกล่าวติดตัวไปด้วย
• หากใส่ฟันปลอม หรือเหล็กดัดฟัน ควรแจ้งแพทย์ก่อน
• เช้าวันรักษาผู้ป่วยควรทำความสะอาดร่างกายและเปลี่ยนเสื้อผ้าชุดใหม่ ไม่ควรทาลิปสติกทาสีเล็บและทาแป้งบริเวณลำตัว
• ถอดเครื่องประดับต่างๆ ฟันปลอม รวมทั้งฝากทรัพย์สินมีค่าไว้ที่ญาติ
• เพื่อความปลอดภัย ผู้ป่วยจะได้รับการวัดความดันโลหิต วัดออกซิเจนในเลือด ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ เป็นต้น

> กลับสารบัญ

ขั้นตอนการทำ TAVI รักษาลิ้นหัวใจตีบ

ผู้ป่วยจะนอนที่เตียง จากนั้นจะให้ยาชาเฉพาะจุด แพทย์จะทำการใส่ลิ้นหัวใจเทียมด้วยวิธีการใช้สายสวนผ่านหลอดเลือดแดงบริเวณขาหนีบ และ/หรือเจาะผ่านผิวหนังบริเวณยอดหัวใจโดยผ่าเปิดผิวหนังบริเวณทรวงอกตรงตำแหน่งระหว่างซี่โครง และ/หรือผ่านเส้นเลือดเอออร์ต้าดำเนินการผ่านทางการผ่าเปิดผิวหนังบริเวณทรวงอกด้านบน โดยมีลิ้นหัวใจแบบเนื้อเยื่อยึดติดกับขดลวดพิเศษ ที่สามารถม้วนให้เล็กเพื่อเข้าไปอยู่ในท่อเล็กๆ ประมาณ 8-10 มิลลิเมตร เมื่อสายสวนไปถึงตำแหน่งของลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบ แพทย์จะใช้เครื่องมือพิเศษเพื่อใส่ลิ้นหัวใจเทียม โดยจะทำการขยายบอลลูนเพื่อไปดันลิ้นหัวใจเทียมให้กางออก กลายเป็นลิ้นหัวใจใหม่แทนของเดิมที่เสื่อมสภาพ โดยทั่วไปการรักษาวิธีนี้จะใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง

> กลับสารบัญ

เพิ่มศักยภาพการรักษาด้วยเครื่องไบเพลน Biplane

เครื่องเอกซเรย์สำหรับตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคหลอดเลือดชนิดสองระนาบ (Biplane Digital Subtraction Angiography) หรือ Biplane DSA มีหลักการทำงานคล้ายเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ที่สามารถถ่ายภาพหลอดเลือดได้สองระนาบในเวลาเดียวกัน คือ ด้านหน้า และด้านข้าง ภาพที่ได้ออกมาจึงมีความคมชัด ช่วยให้แพทย์มองเห็นสายสวนหลอดเลือดที่ขนาดเล็กมากได้อย่างชัดเจน เปรียบเสมือนเห็นภาพเป็น 3 มิติ ทำให้แพทย์สามารถสายสวนผ่านหลอดเลือดแดงไปยังตำแหน่งของลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบได้อย่างแม่นยำ

> กลับสารบัญ

การปฏิบัติตัวหลังการรักษาลิ้นหัวใจตีบ

• กรณีใส่สายสวนผ่านหลอดเลือดแดงบริเวณขาหนีบ ให้นอนหงายราบห้ามยกศีรษะ ห้ามงอขาข้างขวา หรือข้างที่ใส่สายสวนหัวใจและจะมีการวางหมอนทรายทับแผลไว้ เป็นเวลา 4 ชั่วโมงเพื่อห้ามเลือด
• หลังทำ TAVI 3 เดือนแรกต้องรับประทานยาละลายลิ่มเลือด ไม่ออกกำลังกายหักโหม
• หลังพักฟื้น 3 เดือน ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ อาการเหนื่อยหอบและเจ็บหน้าอกจะค่อยๆ หายไป
• ลิ้นหัวใจที่ใส่ผ่านสายสวนจะอยู่ได้นานเพียงใดนั้ นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยและจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล อย่างไรก็ตาม การติดตามผลอย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้แพทย์ทราบว่าลิ้นหัวใจของคุณยังคงทำงานได้ดีอยู่หรือไม่

> กลับสารบัญ

ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น

ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ และน้อยมากหรือไม่เกิดขึ้นเลย จากการใส่ลิ้นหัวใจเทียมด้วยเทคนิคการใช้สายสวน ได้แก่

• มีเลือดออก หรือมีก้อนเลือดที่เกิดจากการมีเลือดออกและคั่งอยู่ใต้ผิวหนัง หรือติดเชื้อบริเวณที่ใส่สายสวน
• หลอดเลือดได้รับความเสียหาย
• ไตมีปัญหาจากการขับสารทึบรังสีออกจากร่างกาย
• เกิดลิ่มเลือดอุดตัน ทำให้เส้นเลือดในสมองตีบ
• ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตาย
• ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
• ปัญหาลิ้นหัวใจเทียมเลื่อนออกจากตำแหน่ง
• สูญเสียชีวิต

> กลับสารบัญ

อย่างไรก็ตามเทคนิคการเปลี่ยนลิ้นหัวใจด้วยสายสวนโดยไม่ต้องผ่าตัด ด้วย TAVI จำเป็นต้องมีทีมแพทย์ที่มีความชำนาญ ทั้งศัลยแพทย์โรคหัวใจ รังสีแพทย์ วิสัญญีแพทย์ ทีมพยาบาล เจ้าหน้าที่ห้องผ่าตัด โดยศูนย์หัวใจ โรงพยาบาลนครธน ล้วนมีความชำนาญตลอดจน ความพร้อมของเทคโนโลยีทางการแพทย์ เครื่องที่ทันสมัยได้มาตรฐาน พร้อมรักษาและดูแลผู้ป่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี

ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย